Proza i krytyka

Wydanie I, 2011

„Złote myśli samobójcze” Marka Baczewskiego, zbiór wyrafinowanych, erudycyjnych szkiców oplecionych wokół życia duchowego, literatury oraz innych używek emocjonalnych, jest książką podlegającą natychmiastowej konsumpcji. Kto raz rozpoczął lekturę – jest stracony dla świata, póki nie dotrze do ostatniego słowa. A i wtedy odzyskanie swobody ruchu ciała i mózgu nie jest wcale pewne, bo lektura uzależnia i wzywa, by ją powtarzać, powtarzać, powtarzać. No, może nie w nieskończoność, ale tylko troszkę krócej. Nie

Na tom składają się teksty krytycznoliterackie, publikowane na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych kolejno w dwu czasopismach: „Tygodnik Kulturalny” i „Wokanda”. Ocenę swoją sformułuję już na początku: uważam, że jest to książka znakomita. Z wielu względów. Przede wszystkim jest dziełem wybitnego poety, który omawiając publikowane wówczas książki, a także aktualne wydarzeniai problemy, ujmuje wszystko w sposób wysoce oryginalny i niezależny. 

"Podania" nieustannie zbliżają się do poezji, drążąc ją niejako „od podszewki” i krążąc cały czas wokół niej, jako że książka mówi zasadniczo o języku w ogóle – o  d o ś w i a d c z a n i u  języka w niemal zawrotnej liczbie jego wymiarów czy aspektów, aspekt zaś poetycki jest naturalnie jednym z nich (także w swej starodawnej postaci inkantacyjnej, transowej i magicznej).  

Środek ciężkości to trzecia książka krytycznoliteracka Janusza Drzewuckiego wydana w ciągu ostatnich trzech lat -€“ po Stanie skupienia (Tekstach o prozie) [Wydawnictwo Forma, Szczecin 2014] i Charakterze pisma (Szkicach o polskiej poezji współczesnej) [Instytut Książki, Warszawa 2015]. W tomie tym autor kontynuuje swoją opowieść o poezji, którą zaczął w książkach Smaki słowa [Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 1999] oraz  Akropol i cebula (O Zbigniewie Herbercie) [Wydawnictwo Tikkun, Warszawa 2004].

Książka jest zaktualizowaną, wzbogaconą o kilka esejów i w wielu fragmentach gruntownie przeredagowaną, wersją tomu poświęconego polskiej poezji współczesnej, wydanego pod tym samym tytułem w 1988 roku. Paweł Dybel proponuje w niej nowe spojrzenie na twórczość poetycką Leśmiana, Przybosia, Miłosza, Baczyńskiego, Brzękowskiego, Karpowicza, Białoszewskiego, Barańczaka, Wojaczka i innych, wskazując na ich pomijane do tej pory przez krytykę literacką aspekty.

Publikacja nieznanej książki Marka Hłaski Diabły w deszczu (Devils in the rain)to więcej niż obowiązek - to imperatyw, zwłaszcza, że prawdopodobnie mamy do czynienia z ostatnią próbą literacką autora, w której wykrystalizował się jego oryginalny styl łączący trzy tradycje nie tylko pisarskie.

„Podsłuchy i podglądy” to zbiór szkiców o słowach, obrazach i o tym, co między słowem a obrazem się wydarza. Także o słowach w obrazach i o obrazach w słowach.

Witalista, pesymista, sceptyk, ironista, Cioran, niezmiennie fundujący myśl na osobistym doświadczeniu, odbywa egzystencjalną wędrówkę ku mądrości. Zainspirowany buddyzmem, ale krytyczny wobec możliwości sprostania jego postulatom przez człowieka Zachodu, chętniej czerpie z tradycji gnostyckiej.

Wydanie I, 2011